Αθήνα, 16.12.2019
Την στιγμή που η Ευρωπαϊκή
Περιφέρεια έχει κερδίσει την αυτόνομη Διακυβέρνηση και τρέχει γοργά το δρόμο
της «Οικολογικής Μετάβασης» και των αναγκαίων περιβαλλοντικών πολιτικών, η
μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας συντάσσει και εγκρίνει ένα προϋπολογισμό δίχως
διαβούλευση και δίχως Στρατηγικό Σχεδιασμό, δίχως περιβαλλοντική οπτική και,
στην ουσία, παντελώς κενό πολιτικής
1. Πριν 10 περίπου χρόνια, μια από
τις πλέον σημαντικές πόλεις στον κόσμο και μητρόπολη μιας εξίσου σημαντικής Περιφέρειας
της Δυτικής Ευρώπης, ανέθετε στον Τζέρεμυ Ρίφκιν την σύνταξη ενός
εναλλακτικού «master
plan», με στόχο τη μετάβαση στην εποχή της Τρίτης Βιομηχανικής Επανάστασης, στη μετα-πετρελαϊκή
εποχή και στην εποχή της πολιτικής της «βιόσφαιρας». Τέσσερεις ήταν οι
στρατηγικές επιλογές που υπέδειξε η σύνταξη του «σχεδίου» για την επίτευξη του
στόχου :
α. Η επαναξιολόγηση της χωροταξίας
της Περιφέρειας βάσει της στενής διασύνδεσης και διάδρασης των χωρικών
λειτουργειών - αγροτικού χώρου και περιοχών εργασίας, εμπορίου και κατοικίας -
με προγραμματισμό της επανάχρησης του ανενεργού κτιριακού δυναμικού και τη
μετατροπή της πράσινης υποδομής σε πραγματικό δίκτυο.
β. Η «ενεργειακή αλληλοστήριξη» των
χωρικών λειτουργειών, έτσι ώστε να προάγουν μία και μοναδική σχέση διάχυτης
ενεργειακής διάδρασης μέσω τοπικοποιημένων ΑΠΕ και έξυπνων δικτύων.
γ. Η επαναξιολόγηση της κίνησης, της
μετακίνησης και των μεταφορών, στο πεδίο της βιώσιμης κινητικότητας και
της λογικής των δικτύων.
δ. Η επαναξιολόγηση της χωροταξίας
και του μοντέλου της αγροτικής οικονομίας της Περιφέρειας στην
κατεύθυνση της καταλυτικής ενίσχυσης της τοπικής παραγωγής και κατανάλωσης, με
στόχο τη μείωση των αποστάσεων, των συσκευασιών, των εκπομπών αερίων και,
συνεπώς, του οικολογικού αποτυπώματος της Περιφέρειας, παράλληλα με την
επακόλουθη ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας μέσω του οικοτουρισμού, την προαγωγή
της τοπικής κουζίνας, τη δημιουργία θερμοκηπίων, τράπεζας σπόρων τοπικών ποικιλιών
κ.λπ.
2. Μόλις τον περασμένο μήνα, το Συμβούλιο
Περιφέρειας κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης - με διπλάσιο
πληθυσμό ως προς την Αττική - αποφάσισε, μεταξύ άλλων, τα παρακάτω ως
προς τον ΤΡΙΕΤΗ προϋπολογισμό της :
α. Τη διάθεση 27 εκατομμυρίων ευρώ για Περιβαλλοντικές
Πολιτικές, όπως η υλοποίηση των Περιφερειακών σχεδίων δράσης για την ποιότητα του αέρα και τον περιορισμό των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, η
καθαριότητα υδατορευμάτων και της θάλασσας, η οικονομική στήριξη μέτρων «plastic free», η πρόληψη της παραγωγής απόβλητων, τα
έργα στο πεδίο της βελτιστοποίησης των οικολογικών δικτύων, η οικονομική
στήριξη της καλής λειτουργίας των προστατευόμενων περιοχών, οι αναδασώσεις και
η λειτουργία του παρατηρητηρίου «περιβαλλοντικού ισοζυγίου».
β. Τη διάθεση 66 εκατομμυρίων για την πολιτική
και περιβαλλοντική προστασία του
χώρου της, όπως η προστασία του εδάφους και των ακτών και η τακτική και η
έκτακτη συντήρηση του υδρογραφικού δικτύου.
γ. Τη διάθεση 76 εκατομμυρίων στο
πεδίο των υποδομών, των μεταφορών και της βιώσιμης κινητικότητας, όπως η οικονομική στήριξη της
ηλεκτροκίνησης, η δωρεάν μετακίνηση ευπαθών κατηγοριών πολιτών, η ανάπλαση
παράκτιων μετώπων Δήμων και η ενίσχυση των σιδηροδρομικών και των ποτάμιων
μεταφορών.
δ. Τη διάθεση 58 εκατομμυρίων στο πεδίο του ενεργειακού
τομέα, όπως η οικονομική στήριξη Δήμων για την συστηματική ενεργειακή
αυτονομία μέσω ΑΠΕ και η αντικατάσταση των συμβατικών συστημάτων κινητικότητας
με «έξυπνα» οικολογικά.
Τα παραδείγματα πολλά. Σχεδόν
κανονικότητα. Οι σύγχρονες Περιφέρειες προβληματίζονται, διαλογίζονται,
διαβουλεύονται, καταστρώνουν Στρατηγικούς Σχεδιασμούς χαράσσοντας
πολιτικές, συναινούν… Στις σύγχρονες Περιφέρειες της Ευρωπαϊκής
Ένωσης η αντιμετώπιση του οικολογικού ζητήματος και των πολλαπλών του
διαστάσεων αποτελούν τον κορμό του Στρατηγικού Σχεδιασμού και,
επακόλουθα, οι ετήσιοι ή και οι τριετείς προϋπολογισμοί αντιστοιχούν σε
συγκεκριμένες πολιτικές, συγκεκριμένων δράσεων, σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση.